Ποιοι Είναι Οι Τύποι Διαβήτη;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1)
Στον ΣΔ1 το πάγκρεας παράγει ελάχιστη ή καθόλου ινσουλίνη. Αυτό συμβαίνει γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα, που φυσιολογικά καταπολεμάει ιούς και βακτήρια, επιτίθεται και καταστρέφει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη (αυτοάνοσο νόσημα).
Έτσι χωρίς ινσουλίνη, η γλυκόζη δεν μπορεί να μπει στα κύτταρα και παραμένει σε αυξημένα ποσοστά στην κυκλοφορία του αίματος. Παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Συχνά συνυπάρχει με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2)
Είναι η πιο συχνή μορφή της νόσου και αφορά το 90-95% των διαβητικών. Συμβαίνει όταν τα κύτταρα παρουσιάζουν αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης. Αυτό σημαίνει ότι ενώ παράγεται κάποια ποσότητα ινσουλίνης αυτή δε χρησιμοποιείται ικανοποιητικά.
Έτσι, η γλυκόζη δε μεταφέρεται στα κύτταρα και παραμένει υψηλή στο αίμα. Σε πιο προχωρημένα στάδια κάμπτεται και η ικανότητα παραγωγής ινσουλίνης από το πάγκρεας το οποίο τελικά εξαντλείται.
Είναι πιο πιθανό κάποιος να αναπτύξει ΣΔ2 αν είναι υπέρβαρος, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι όσα άτομα είναι υπέρβαρα τον αναπτύσσουν.
Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε και την αξία της διατροφής σε άτομα που παρουσιάζουν Σακχαρώδη Διαβήτη.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης της Κύησης
Είναι μια προσωρινή μορφή διαβήτη που εμφανίζεται μόνο κατά την κύηση (Αφορά το 3-5 % κυήσεων). Συμβαίνει γιατί ο πλακούντας παράγει διαβητογόνες ορμόνες που εμποδίζουν τη δράση της ινσουλίνης.
Συνήθως είναι ασυμπτωματικός, γι’ αυτό σχεδόν όλες οι γυναίκες ελέγχονται προληπτικά κατά την κύηση. Αν διαπιστωθεί διαβήτης εγκυμοσύνης, στις περισσότερες γυναίκες ρυθμίζεται αν ακολουθήσουν ειδική δίαιτα. Σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση ινσουλίνης.
Ο Διαβήτης κύησης έχει συνέπειες για τη μητέρα και το μωρό, τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης όσο και μακροπρόθεσμα. Ενδεικτικά αναφέρουμε αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας, εμβρυικού θανάτου, μακροσωμίας νεογνού, εμφάνισης ΣΔ2 στη μητέρα και παχυσαρκία στον απόγονο στο μέλλον.
Ειδικές μορφές Διαβήτη
(Μονογονιδιακές μορφές, διαβήτης μετά από μεταμόσχευση, κυστική ίνωση, παγκρεατίτιδα, χρήση κορτιζόνης κ.τ.λ.)
Ο ΣΔ1 εμφανίζεται ταχέως με τα κλασικά συμπτώματα που είναι η πολυουρία, η πολυδιψία και η απώλεια βάρους ενώ στο 1/3 των περιπτώσεων εκδηλώνεται με διαβητική κετοξέωση.
Αντίθετα στον ΣΔ2 μπορεί για πολλά χρόνια να μην έχει γίνει διάγνωση, γιατί η γλυκόζη ανεβαίνει σταδιακά και στα πρώτα στάδια δεν εμφανίζονται συμπτώματα.
Μάλιστα, θεωρείται ότι η νόσος έχει αρχίσει 5-10 έτη πριν διαγνωστεί ενώ αρκετοί ασθενείς διαγιγνώσκονται μέσω των επιπλοκών της νόσου (π.χ. έμφραγμα).
Άλλα συμπτώματα συχνά στον ΣΔ2 είναι η κόπωση, το θάμβος όρασης και οι συχνές λοιμώξεις.
Η διάγνωση γίνεται με εξέταση αίματος.
Ο ενδοκρινολόγος διαβητολόγος, αφού κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις, θα σας ενημερώσει αν είστε διαβητικός.
Οι ενδείξεις στις τιμές των εξετάσεων για τα άτομα με διαβήτη είναι οι εξής:
Το σάκχαρο νηστείας (τελευταίο γεύμα τουλάχιστον 8ωρες πριν) είναι ίσο ή πάνω από 126 mg/dl (Μπορεί να χρειαστεί επιβεβαίωση).
Μια τυχαία τιμή σακχάρου είναι ίση ή πάνω από 200 mg/dl με τα τυπικά συμπτώματα που αναφέραμε.
Η τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (Μ.Ο. σακχάρου το τελευταίο τρίμηνο) είναι ίση ή πάνω από 6.5%.
Το σάκχαρο, 2 ώρες μετά τη χορήγηση 75 γρ γλυκόζης είναι ίσο ή πάνω από 200 mg/dl.(Μονογονιδιακές μορφές, διαβήτης μετά από μεταμόσχευση, κυστική ίνωση, παγκρεατίτιδα, χρήση κορτιζόνης κ.τ.λ.)
Ο ΣΔ1 εμφανίζεται ταχέως με τα κλασικά συμπτώματα που είναι η πολυουρία, η πολυδιψία και η απώλεια βάρους ενώ στο 1/3 των περιπτώσεων εκδηλώνεται με διαβητική κετοξέωση.
Αντίθετα στον ΣΔ2 μπορεί για πολλά χρόνια να μην έχει γίνει διάγνωση, γιατί η γλυκόζη ανεβαίνει σταδιακά και στα πρώτα στάδια δεν εμφανίζονται συμπτώματα.
Μάλιστα, θεωρείται ότι η νόσος έχει αρχίσει 5-10 έτη πριν διαγνωστεί ενώ αρκετοί ασθενείς διαγιγνώσκονται μέσω των επιπλοκών της νόσου (π.χ. έμφραγμα).
Άλλα συμπτώματα συχνά στον ΣΔ2 είναι η κόπωση, το θάμβος όρασης και οι συχνές λοιμώξεις.
Η διάγνωση γίνεται με εξέταση αίματος.
Ο ενδοκρινολόγος διαβητολόγος, αφού κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις, θα σας ενημερώσει αν είστε διαβητικός.
Οι ενδείξεις στις τιμές των εξετάσεων για τα άτομα με διαβήτη είναι οι εξής:
Το σάκχαρο νηστείας (τελευταίο γεύμα τουλάχιστον 8ωρες πριν) είναι ίσο ή πάνω από 126 mg/dl (Μπορεί να χρειαστεί επιβεβαίωση).
Μια τυχαία τιμή σακχάρου είναι ίση ή πάνω από 200 mg/dl με τα τυπικά συμπτώματα που αναφέραμε.
Η τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (Μ.Ο. σακχάρου το τελευταίο τρίμηνο) είναι ίση ή πάνω από 6.5%.
Το σάκχαρο, 2 ώρες μετά τη χορήγηση 75 γρ γλυκόζης είναι ίσο ή πάνω από 200 mg/dl.
Ο ΣΔ1 εμφανίζεται ταχέως με τα κλασικά συμπτώματα που είναι πολυουρία, πολυδιψία και απώλεια βάρους ενώ στο 1/3 των περιπτώσεων εκδηλώνεται με διαβητική κετοξεωση . Αντίθετα ο ΣΔ2 μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστος για πολλά χρόνια γιατί η γλυκόζη ανεβαίνει σταδιακά και στα πρώτα στάδια δεν εμφανίζονται συμπτώματα. Μάλιστα θεωρείται ότι η νόσος έχει αρχίσει 5-10 έτη πριν διαγνωστεί ενώ αρκετοί ασθενείς διαγιγνώσκονται μέσω των επιπλοκών της νόσου ( πχ έμφραγμα). Άλλα συμπτώματα συχνά στον ΣΔ2 είναι η κόπωση, το θάμβος όρασης και οι συχνές λοιμώξεις
Η διάγνωση γίνεται με εξέταση αίματος.
Διαβητικός θεωρείται κάποιος αν:
- Το σάκχαρο νηστείας ( τελευταίο γεύμα τουλάχιστον 8ωρες πριν) είναι ίσο ή πάνω από126 mg/dl ( μπορεί να χρειαστεί επιβεβαίωση)
- Μια τυχαία τιμή σακχάρου είναι ίση ή πάνω από 200 mg/dl με τα τυπικά συμπτώματα που αναφέραμε.
- Τιμή γλυκοζυλιωμενης αιμοσφαιρίνης ( μέσος όρος σακχάρου το τελευταίο τρίμηνο) ίση ή πάνω από 6.5%
- Το σάκχαρο, 2 ώρες μετά την χορήγηση 75 γρ γλυκόζης είναι ίσο ή πάνω από 200 mg/dl
Μύθος
“Αν έχω σάκχαρο που κυμαίνεται από 130-140 , δεν χρειάζεται να ασχολούμαι και πάρα πολύ…”
Πολλοί άνθρωποι βολεύονται στο να πιστεύουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα μιας και δεν έχουν διαβήτη αλλά «ζαχαράκι».
Χρησιμοποιώντας τον υποκοριστικό αυτό όρο, αντί της λέξης ζάχαρο μειώνουν τη σημασία του προβλήματος.
Από τη στιγμή που το σάκχαρο νηστείας είναι πάνω από 126mg/dl και τεθεί η διάγνωση του διαβήτη, θα πρέπει κανείς να φροντίζει για την άριστη ρύθμιση αυτού και των συνοδών παραγόντων κινδύνου.
Προδιαβήτης
Είναι μια ενδιάμεση κατάσταση όπου τα επίπεδα γλυκόζης είναι υψηλότερα του φυσιολογικού, αλλά όχι τόσο ώστε να χαρακτηριστούν ως διαβήτης. Με τον χρόνο όμως μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2.
Επίσης, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Είναι κάπως δύσκολο να εντοπιστεί και για αυτό πολλοί άνθρωποι δε γνωρίζουν ότι πάσχουν από αυτή την πάθηση.
Ποιες είναι οι επιπλοκές του διαβήτη;
Ένας κακώς ρυθμιζόμενος διαβήτης οδηγεί σε επικίνδυνες επιπλοκές. Ο διαβήτης είναι η συχνότερη αιτία τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου που οδηγεί σε αιμοκάθαρση και μη τραυματικό ακρωτηριασμό των κάτω άκρων.
Επίσης, μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και καταστροφή των νεύρων.
Ένα πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό σάκχαρο (υπογλυκαιμία) μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Κρατώντας κανείς σωστά ρυθμισμένο τον διαβήτη του, μειώνεται ο κίνδυνος αυτών των επιπλοκών. Αν ήδη υπάρχουν, η καλή ρύθμιση εμποδίζει το να γίνουν χειρότερες.
Ποια η θεραπεία του διαβήτη;
Ακρογωνιαίος λίθος της ρύθμισης για κάθε μορφή διαβήτη είναι η ισορροπημένη διατροφή και η άσκηση. Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος του διαβήτη π.χ. ο διαβήτης τύπου 1 θεραπεύεται αποκλειστικά με ινσουλίνη. Για τον διαβήτη τύπου 2 υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές.
Ελπιδοφόρο είναι ότι νεότερα φάρμακα έχουν μειώσει την καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα σε διαβητικούς ασθενείς που είναι η κύρια αιτία θανάτου αυτών των ασθενών.
Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από τη νεφρική, ηπατική και καρδιακή λειτουργία και τις συννοσηρότητες του ασθενούς.
Η αντιμετώπισή της είναι πάντα εξατομικευμένη.
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός το ίδιο και η θεραπεία του.
Ενδοκρινολόγος Διαβητολόγος Δρ. Έλενα Λάσπα
Μιας και τα δεδομένα στον χώρο της ενδοκρινολογίας αλλάζουν διαρκώς, χρειάζεστε έναν καταρτισμένο Ενδοκρινολόγο για να ασχοληθεί σχολαστικά με την περίπτωσή σας κατόπιν εξέτασης.
Ας μιλήσουμε για τη δική σας περίπτωση στο ιατρείο μου για την Ενδοκρινολογία, τον Διαβήτη και τον Μεταβολισμό σε Αθήνα (Χαλάνδρι) σε μια εξατομικευμένη εξέταση.