Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλούν οι όζοι;
Οι περισσότεροι όζοι δεν προκαλούν συμπτώματα, που σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να έχει όζους και να μην το γνωρίζει.
Συνήθως ανακαλύπτονται τυχαία μετά από κλινική ή απεικονιστική εξέταση (π.χ. αξονική, υπερηχογράφημα τράχηλου, triplex καρωτίδων) που γίνεται για τελείως άσχετο με τον θυρεοειδή λόγο.
Καμιά φορά ανακαλύπτονται από το ίδιο τον ασθενή είτε στον καθρέφτη, είτε κουμπώνοντας ένα γιακά ή φορώντας ένα κολιέ.
Μερικές φορές όταν ένας όζος είναι μεγάλος, μπορεί ο ασθενής να τον αισθανθεί (κυρίως όταν καταπίνει), να τον δει ή να τον πιάσει.
Αν πιέζει την τραχεία ή τον οισοφάγο μπορεί να προκληθεί δύσπνοια, βήχας ή αίσθημα γαργαλητού στον λαιμό.
Πολύ σπάνια μπορεί να προκληθεί βραχνάδα στη φωνή, όταν διηθείται το νεύρο που ελέγχει τις φωνητικές χορδές αλλά αυτό συμβαίνει μόνο σε κακοήθεια
Όταν ο όζος παράγει ορμόνες (θερμός όζος) τότε μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού (Δες υπερθυρεοειδισμός). Οι περισσότεροι, όμως, δεν παράγουν ορμόνες και τα θυρεοειδικά τεστ είναι φυσιολογικά.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Στην αξιολόγηση ενός όζου ο κύριες στόχος είναι να αποκλειστεί ο καρκίνος. Επίσης ο γιατρός πρέπει να ξέρει αν ο θυρεοειδής λειτουργεί φυσιολογικά.
Ιστορικό – Κλινική Εξέταση – Αιματολογικές
Αξιολογούνται παράγοντες κίνδυνου, η κληρονομικότητα, το μέγεθος και η σύσταση του θυρεοειδούς και του όζου, ύπαρξη λεμφαδένων και η TSH.
Υπερηχογράφημα Θυροειδούς
Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αδένα είναι το εργαλείο κλειδί για την αξιολόγηση των θυρεοειδών όζων.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, ο ενδοκρινολόγος χρησιμοποιεί υψηλής συχνότητας ηχητικά κύματα για να απεικονίσει τη μορφολογία του θυρεοειδούς.
Με αυτό μπορούμε να καθορίζουμε αν ένας όζος είναι κυστικός ή συμπαγής και να μετρήσουμε το μέγεθός του.
Μας βοηθά να αναγνωρίσουμε ύποπτους όζους μέσω συγκεκριμένων υπερηχογραφικών χαρακτηριστικών.
Μπορεί να ανιχνεύσει όζους πολύ μικρούς που δεν μπορούμε να ψηλαφήσουμε.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να οδηγήσει τη βελόνα κατευθείαν στον όζο, αν χρειαστεί παρακέντηση αυτού.
Εφόσον η αρχική ιατρική αξιολόγηση τελειώσει, τότε μπορούμε να παρακολουθούμε τους όζους που δε χρειάζονται χειρουργείο υπερηχογραφικά για πιθανή αύξηση μεγέθους.
Είναι ανώδυνο τεστ, δεν έχει ακτινοβολία και μπορεί να γίνει στο γραφείου του ιατρού.
Παρακέντηση Όζου Δια Λεπτής Βελόνης
Η παρακέντηση όζου θυρεοειδούς φαντάζει τρομακτική, η βελόνα όμως που χρησιμοποιείται είναι μικρή και δεν απαιτείται ούτε τοπική αναισθησία.
Αυτή η απλή διαδικασία γίνεται στο γραφείο του ιατρού. Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία, ούτε καν νηστεία. Το μόνο που χρειάζεται είναι η διακοπή αντιπηκτικών φαρμάκων (Φαρμάκων που αραιώνουν το αίμα) ή αποφυγή λήψης ασπιρίνης λίγες μέρες πριν.
Ο ασθενής συνήθως γυρίζει σπίτι ή στη δουλειά του χωρίς καν τσιρότο.
Για αυτή τη διαδικασία ο γιατρός χρησιμοποιεί μια λεπτή βελόνα για να αναρροφήσει κύτταρα από τον όζο. Συνήθως γίνεται λήψη μερικών δειγμάτων από διαφορετικά μέρη του όζου.
Τα κύτταρα εξετάζονται με μικροσκόπιο από κυτταρολόγο.
Το αποτέλεσμα της βιοψίας μπορεί να δείξει ένα από τα παρακάτω:
- Ο όζος είναι καλοήθης δηλ ΟΧΙ καρκίνος
- Ο όζος είναι κακοήθης(καρκίνος) ή ύποπτος για καρκίνο.
- Ο όζος είναι ενδιάμεσος. Αυτό το πόρισμα περιλαμβάνει μια ομάδα διαγνώσεων και αφορά 20 % των βιοψιών.
- Ανεπαρκές δείγμα ή μη διαγνωστικό. Το αποτέλεσμα δείχνει ότι δεν πάρθηκαν αρκετά κύτταρα. Θεωρείται φυσιολογικό όταν ο όζος είναι κυστικός. Όταν είναι συμπαγής ο όζος η βιοψία χρειάζεται επανάληψη.
Συμβαίνει στο 80% των βιοψιών. Πιθανότητα λάθους < 3%Γενικά δεν χρειάζεται αφαιρεθούν αυτοί οι όζοι εκτός αν είναι μεγάλοι και προκαλούν συμπτώματα που αναφέρθηκαν. Παρακολούθηση με υπερηχογράφημα είναι σημαντική. Αν αυξηθεί το μέγεθος ίσως χρειαστεί δεύτερη βιοψία
Αφορά το 5% των βιοψιών. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς. Η συχνότερη μορφή καρκίνου θυρεοειδούς είναι το θηλώδες.
Σημαίνει ότι τα κύτταρα που πάρθηκαν ήταν μεν αρκετά αλλά το μικροσκόπιο δεν μπορεί να τα κατατάξει σε μια κατηγορία και η οριστική διάγνωση μπαίνει μόνο με το χειρουργείο. Σ αυτή την περίπτωση η θεραπεία εξατομικεύεται
Σπινθιρογράφημα
Δεν χρησιμοποιείται συχνά πια. Έχει ένα ρόλο στην εκτίμηση των οζών που προκαλούν υπερθυρεοειδισμό όπου το σπινθηρογράφημα υποδεικνύει ότι δεν χρειάζεται βιοψία η άλλη διερεύνηση.
Ποια είναι η κατάλληλη αντιμετώπιση;
Αν οι όζοι είναι κακοήθεις ή ύποπτοι αφαιρούνται κατά προτίμηση από εξειδικευμένο χειρουργό. Οι περισσότεροι θυρεοειδικοί καρκίνοι είναι θεραπεύσιμοι.
Αν είναι καλοήθεις στη βιοψία ή πολύ μικροί για να παρακεντηθούν, ο γιατρός απλά τους παρακολουθεί με υπέρηχο και κλινική εξέταση 1-2 φορές τον χρόνο.
Χειρουργείο μπορεί να χρειαστεί σε αυτούς, αν συνεχίζουν να μεγαλώνουν ή αναπτύσσουν ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά.
Ενδοκρινολόγος Διαβητολόγος Δρ. Έλενα Λάσπα
Μιας και τα δεδομένα στον χώρο της ενδοκρινολογίας αλλάζουν διαρκώς, χρειάζεστε έναν καταρτισμένο Ενδοκρινολόγο για να ασχοληθεί σχολαστικά με την περίπτωσή σας κατόπιν εξέτασης.
Ας μιλήσουμε για τη δική σας περίπτωση στο ιατρείο μου για την Ενδοκρινολογία, τον Διαβήτη και τον Μεταβολισμό σε Αθήνα (Χαλάνδρι) σε μια εξατομικευμένη εξέταση.